مالیات بر عایدی سرمایه که از سال 99 بر سر زبان ها افتاده است، مابه تفاوت بین خرید و فروش می باشد که فرد در زمان فروش دارایی خود مکلف می‌شود مبلغی را به عنوان مالیات بر عایدی سرمایه خود پرداخت کند.
البته در ابتدا باید توجه داشته باشید که این طرح مالیات بر عایدی سرمایه، مشمول کدام دارایی ها و چه افرادی می شود و این که دید عملیاتی شدن این طرح در حال حاضر در چه مرحله ای قرار دارد.
مالیات بر عایدی سرمایه
توجه داشته باشید که، مالیات بر عایدی سرمایه، جزء مالیات های مستقیم می باشد و شباهت بسیاری به مالیات ارزش افزوده دارد و تفاوت آن به این صورت می باشد که این سود برگرفته از فروش چیزهایی می باشد که مولد نیستند و مالکان آن چیزی به ارزش‌های آن نیفزوده‌اند.
البته باید به این موضوع توجه داشته باشید که بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که، باید اثر تورم را از مابه تفاوت قیمت خرید و فروش کم کرد زیرا تورم خود باعث بالا رفتن قیمت دارایی ها می شود.
مالیات بر عایدی سرمایه به چه کسانی و چه کارهایی تعلق می گیرد
مالیات بر عایدی سرمایه به چه کسانی تعلق می گیرد
در صورتی که این قانون مورد اجرا قرار بگیرد، برای اینکه بدانیم این مالیات بر عایدی سرمایه به چه کسانی تعلق می گیرد و مشمول پرداخت آن می شوند، باید بدانیم کدام دارایی ها، تحت تاثیر این قانون قرار می گیرند.
این دارایی ها شامل: املاک با انواع کاربری و حق واگذاری محل، انواع وسایل نقلیه مشمول مقررات مربوط به شماره گذاری، ارزهای خارجی و رمزارزها، انواع طلا، نقره، پلاتین، مسکوکات طلا، نقره، پلاتین و جواهرآلات و مسکوکات می باشند و مالیات بر عایدی سرمایه بر روی آن ها وضع شده است.
توجه داشته باشید که سپرده های بانکی و انواع اوراق و ابزارهای بازار سرمایه یا همان سهام، صندوق ها، اوراق مشارکت و… مشمول این قانون نمی باشند.
بر اساس ماده ی ۱۲ طرح مالیات بر عایدی سرمایه و یا طرح مالیات بر سوداگری و سفته بازی که قرار است به عنوان ماده (۴) قانون مالیات‌های مستقیم الحاق شود، کلیه ی اشخاص غیرتجاری و انتقال دهنده عین و یا واگذارکننده حق در مورد انتقال دارایی‌های مشخص شده در مواد این طرح در کلیه مناطق کشور از جمله مناطق آزاد تجاری–صنعتی و ویژه اقتصادی، مشمول مالیات بر عایدی سرمایه می‌شوند.
در ذیل این دارایی های مشمول مالیات بر عایدی را بیان می کنیم:
- املاک با انواع کاربری و حق واگذاری محل
- انواع وسایل نقلیه مشمول مقررات مربوط به شماره‌گذاری
- انواع طلا، نقره، پلاتین، مسکوکات طلا، نقره، پلاتین و جواهرآلات
- انواع ارز و رمز ارز ها
توجه داشته باشید که این قانون به این معنا نمی باشد که، شخص با فروش یک سکه و یا خودرو مشمول پرداخت این مالیات شود و هدف از وضع و اجرای این قانون، جلوگیری از فعالیت‌های سوداگردانه و سودجویی دلالان می باشد و نیاز مصرفی افراد تحت تاثیر این قانون قرار نمی گیرد.
مالیات بر عایدی سرمایه در بازار مسکن
بازار ملک، یکی از اصلی ترین حوزه های مالیات بر عایدی سرمایه می باشد و براساس این قانون اگر ملک مورد نظر زیر 1 سال نگه داری شود، 60 درصد مالیات بر عایدی سرمایه و مابه تفاوت سود خرید و فروش می باشد و نگه داری بیش از 5 سال مالیات مسکن به 5 درصد می رسد.
معافیت از مالیات برعایدی مسکن
طبق تبصره‌های مختلف ماده 13، شخص حقیقی با توجه به تعداد همسر و فرزند بالای ۱۸ سال خود که فاقد تعلق ملک مسکونی می باشند، می‌تواند تا سقف ۴ ملک با دوره تملک بیش از دو سال داشته باشد و از مالیات موضوع این فصل معاف است. البته شرط استفاده از این قانون، به این صورت می باشد که، در پنج سال گذشته استفاده نشده باشد.
در مورد اراضی با کاربری کشاورزی مانند: باغ‌ها و زمین‌های زراعی خارج از حریم شهری به استثنای باغ ویلاها نیز، این دارایی‌ها معاف از مالیات بر عایدی سرمایه است و شرط استفاده از این معافیت هم به این صورت است که اراضی ذکر شده، دارای دوره ی تملک بالای سه سال باشند و در حداقل سه سال از دوره پنج ساله منتهی به تاریخ فروش زیر کشت بوده باشند.
مالیات بر عایدی سرمایه در بازار مسکن ایران
مالیات بر عایدی سرمایه خودرو
بازار خودرو هم شامل این قانون می شود و با توجه به این قانون مالیات بر عایدی سرمایه خودرو، نگه داری خودرو به مدت کمتر از 1 سال 30 درصد مالیات بر عایدی را مشمول می شود و اگر خودرو بیش از 3 سال نگه داری شود مالیاتی به آن تعلق نمی گیرد.
معافیت از مالیات بر عایدی سرمایه خودرو
با توجه به تعداد اعضای خانواده، این معافیت تا سقف 4 خودرو می باشد و در صورت بیشتر شدن این تعداد مالیات بر عایدی خودرو شامل مالک می شود. در مورد خودرو دارای پلاک شخصی و متعلق به اشخاص غیرتجاری بالای ۱۸ سال که دوره تملک آن بیش از دو سال است و تنها وسیله نقلیه ی دارای پلاک شخصی متعلق آنان می باشد، معاف از این مالیات می باشند.
مالیات بر عایدی طلا، ارز و رمز ارز
نگه داری کمتر از یک سال در بازار طلا و ارز، مشمول مالیات 3 0 درصدی از عایدی وضع شده می باشد و با نگه داری طلا و ارز بین یک تا دو سال میزان این مالیات 20 درصد و بیشتر از 2 سال هم 10 درصد افزایش پیدا می کند.
معافیت از مالیات عایدی بر سرمایه طلا و ارز
در مورد طلا نیز هر شخص حقیقی بالای ۱۸ سال به میزان فروش معادل دویست گرم طلای ۱۸ عیار از پرداخت این مالیات معاف می باشد و شرط برخورداری از این معافیت هم تا سقف ذکر شده می باشد و اینکه این شخص در پنج سال گذشته از این معافیت استفاده نکرده باشد.
از سوی دیگر کسانی که کمتر از 2 هزار یورو که تقریبا معادل 2400 دلار می‌شود، نیز از پرداخت مالیات بر عایدی ارز معاف می باشند.
مالیات بر عایدی طلا، ارز و رمز ارز
اجرای مالیات بر عایدی سرمایه
اجرای این قانون به دو ابزار بستر اجرایی و تصویب قانون مالیات بر عایدی سرمایه نیاز می باشد و طراحی بستر اجرایی بر عهده ی سازمان امور مالیاتی و قانون مالیات بر عایدی سرمایه می باشد و به عهده مجلس شورای اسلامی است.
البته توجه داشته باشید که در حال حاضر هم ساز و کار اجرای این قانون به طور کامل در کشورمان فراهم نمی باشد و مسئولان باید اقدامات لازم را جهت ثبت هر خرید و فروشی انجام دهند.
با توجه به مطالب ذکر شده در این مقاله، یکی از موضوعاتی که در سال های گذشته مطرح شده و در مجلس نیز مورد بررسی قرار گرفته است، طرح مالیات بر عایدی سرمایه می باشد و با توجه به نیمه تمام ماندن آن، پیش‌بینی می‌شود این طرح در سال جاری به طور کامل در مجلس بررسی و تبدیل به قانون شود.
