محاسبه ی مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی معمولا، پس از پایان سال مالی انجام می شود و بر همین اساس و رعایت استانداردهای حسابداری باید مطابق بر قوانین مالیاتی رقمی برای ذخیره ی مالیات محاسبه در نظر گرفته شود. شرکت ها و موسسات دارای سود، باید بر اساس قوانین و استانداردهای حسابداری، 25 درصد سود را به حساب ذخیره مالیات ارائه دهند. البته توجه داشته باشید که این قانون برای شرکت هایی که در طول سال مالی سودی نداشته باشند و زیان دیده باشند، اجرا نمی شود و نیازی به محاسبه ی ذخیره مالیات و ثبت این سند ندارند.
محاسبه مالیات بر درآمد
شرکت ها و موسسات، برای محاسبه ی مالیات بر درآمد باید ابتدا، آن بخش از درآمدهای شرکت را مانند سود حاصل از سپرده های سرمایه گذاری در بانک ها و بخشی از مالیات را که به طور مقطوع پرداخت کرده اند، مانند سود حاصل از فروش املاک را باید محاسبه کنند و همچنین هزینه ها را هم کم کنند و سپس درآمد حاصل را برای مالیات ارائه دهند.
در واقع، بخشی از سود شرکت که به خاطر قوانین مالیاتی ماده 132 و 138 از پرداخت مالیات معاف می باشد را باید از سود ابزاری شرکت کم کنند.
یک سری از هزینه ها هستند که از نظر قوانین مالیاتی قابل قبول نمی باشند و این هزینه ها باید محاسبه و به سود ابزاری شرکت اضافه شود. پس از انجام این محاسبات، سود باقی مانده برای شرکت، مشمول مالیات را با نرخ های مالیاتی اعلام شده می شود.
دلیل محاسبه ذخیره مالیات
برای محاسبه ی ذخیره مالیات بر درآمد و پرداخت آن، باید از ابتدای سال محاسبه و اقدام کنید، زیرا ذخیره ی مالیات بر درآمد نتیجه اختلاف قوانین مالیاتی و اصول حسابداری است.
توجه داشته باشید که، هر نوع بدهی تا زمان عدم پرداخت، دارای ماهیت بدهکارانه می باشد و در نهایت باید پرداخت شود. این بدهی ها تا زمان قطعی شدن، دارای ماهیت بدهکارانه می باشند و باید تحت عنوان ذخیره مالیاتی ثبت شوند. جزو بدهی های واحد تجاری هستند و با توجه به اینکه، اختلاف در آن به عنوان بدهی محسوب می شود، به همین دلیل از ابتدای سال باید مبلغی به عنوان ذخیره ی مالیات برایش در نظر گرفته شود.
نحوه ثبت حساب ذخیره مالیات
برای ثبت سند این حساب ذخیره ی مالیات در دفاتر حسابداری، باید حساب سود و زیان در سال جاری را بدهکار و حساب ذخیره مالیات را بستانکار کنید و توجه داشته باشید که ذخیره ی مالیات در ردیف بدهی های جاری و کل ذخایر طبقه بندی می شود.
ثبت ذخیره مالیات بر درآمد در ترازنامه
تعهدات مربوط به مالیات سود که در طول یک سال از تاریخ ترازنامه ثبت می شود در ردیف بدهی های جاری طبقه بندی می شود و در ترازنامه به عنوان ذخیره ثبت شده، ولی دقت داشته باشید که به دلیل اینکه این مبلغ قبل از صدور برگ قطعی مالیات به صورت نسبی برآورد می شود، میان رقم مالیات محاسبه شده توسط شرکت و رقم مالیات تعیین شده توسط ممیز مالیاتی اختلاف وجود دارد. به همین دلیل برای ذخیره ی مالیاتی باید ای اختلاف در نظر گرفته شود و به صورت خالص پس از کسر از پیش پرداخت های مالیاتی مربوط باید در تزارنامه اعمال شود.
ثبت ذخیره مالیات بر درآمد در پایان سال
برای ثبت ذخیره ی مالیات در پایان سال مالی، ابتدا باید سود و زیان جاری را بدهکار و ذخیره ی مالیات بر درآمد را بستانکار کنید.
ثبت حساب ذخیره مالیات پس از صدور برگ تشخیص مالیات
بعد از ارائه ی اظهارنامه ی مالیاتی تسط مودیان و قبول آن و صدور برگ تشخیص، برای ثبت این حساب مالیات بر درآمد، باید آن را بدهکار و مالیات پرداختی را بستانکار کنند.
ثبت حساب ذخیره مالیات هنگام پرداخت مالیات قطعی
اگر چنانچه بعد از طی مراحل قبلی، روند پرداخت مالیات قطعی شود و مودی در حال پرداخت مالیات باشد می تواند مالیات پرداختنی را بدهکار و حساب بانک را بستانکار کند.
استفاده از حساب ذخیره مالیات بر درآمد
از این حساب ذخیره مالیات بر درآمد، برای شناسایی مالیات عملکرد استفاده می کنند و ذخیره ی مالیات بر اساس قانون مالیاتی به عنوان ابزاری برای مودی به حساب می آید و جزء بدهی های قطعی محسوب نمیشود.
با توجه به مطالب ذکر شده در این مقاله، شرکت ها بابت درآمد های حاصله از فعالیت خود را تا 4 ماه بعد از دوره مالی به وزارت اقتصاد و دارایی واریز نمایند و در حسابداری ذخیره های بدهی که پرداخت آنها قطعی، ولی مبالغ آن ها مشخص نمی باشد، قرار دهند. حسابدارها با توجه به قوانین مالیات و تجربیات خود، در پایان دوره مالی، مالیات شرکت را که در واقع یک بدهی قطعی است محاسبه و پیش بینی می کنند و به دلیل مشخص نبودن دقیق مبلغ آن، این برآورد مالیات را در حساب ذخیره ی مالیات بر درآمد ثبت می کنند.