بر اساس حکم ماده 186 قانون مالیات های مستقیم، صدور، تجدید یا تمدید کارت بازرگانی و پروانه کسب یا کار اشخاص حقیقی یا حقوقی از طرف مراجع صلاحیت دار منوط به ارائه گواهی از اداره امور مالیاتی ذی ربط مبنی بر پرداخت یا ترتیب پرداخت بدهی مالیاتی قطعی شده می باشد و در صورت عدم رعایت این حکم، مسئولان امر نسبت به پرداخت مالیات های مزبور با مودی، مسئولیت تضامنی خواهند داشت.
در راستای تسهیل و تسریع فرآیند صدور گواهی موصوف و با تدوین و ابلاغ دستورالعمل شماره 200/1401/530 تاریخ 1401/04/18، از تاریخ 1401/09/01، کلیه ی مراحل دریافت استعلام گواهی مالیاتی موضوع ماده قانونی یاد شده، تهیه پاسخ و ارسال به مراجع قانونی صدور مجوز کسب یا کار، صرفا به صورت الکترونیکی و حسب مورد از طریق ارتباط مبتنی بر وب سرویس و یا ایجاد امکان ثبت الکترونیکی استعلام از طریق کارپوشه ای مخصوص در پنجره واحد سازمان امور مالیاتی کشور (My.tax.gov.ir) انجام میشود.
بر اساس این گواهی، چنانچه مودی در نظام مالیاتی دارای بدهی نباشد و یا نسبت به پرداخت یا ترتیب پرداخت آن اقدام کرده باشد، گواهی مذکور بدون نیاز به مراجعه حضوری وی و به صورت برخط صادر میگردد.
ارسال استعلام غیر الکترونیک (فیزیکی-کاغذی)، در حکم عدم استعلام است. بدیهی است پیش شرط انجام استعلام الکترونیکی از سوی مراجع صدور مجوز، با توجه به تشکیل پرونده مالیاتی فعال مودی در نظام مالیاتی میباشد.
مراجع صدور مجوز
کلیه ی مراجع قانونی صدور مجوز، شامل اتاق های بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی، اتاق های تعاون، اتاق های اصناف و سایر مراجع قانونی صلاحیت دار صادرکننده کارت بازرگانی یا مجوز کسب و کار می باشند
برای استفاده از خدمات سامانه هم باید فرم تقاضای استفاده از خدمات را دانلود و فرم مذکور را به رابط معرفی شده در سازمان امورمالیاتی (دفترامور مودیان و خدمات مالیاتی معاونت درآمدهای مالیاتی) در پیوست نامه ارسال نمایید. مواردی که در فرم مذکور باید رعایت شود به شرح ذیل میباشد:
- درج شناسه ملی مرجع برای دسترسی به کارتابل مراجع
- درج نام دستگاه اصلی، در صورتی که مرجع متقاضی، سازمان تابعه یک دستگاه اصلی باشد.
- درج نام دستگاه اصلی و سازمان تابعه در صورتی که مرجع متقاضی، زیرمجموعه یک سازمان تابعه باشد.
ماده ۱۸۶ قانون مالیات های مستقیم چیست
این ماده، دربارهی تجدید یا تمدید کارت بازرگانی است و بر اساس آن، افراد حقیقی و حقوقی برای تمدید کارت بازرگانی خود، باید گواهینامهای مبنی بر پرداخت منظم مالیات را از اداره امور مالیاتی تقدیم مراجع صادر کننده کنند.
صادرکنندگان و واردکنندگان کالا، باید دارای مجوزی برای ورود و خروج کالا باشند و اسم این مجوز کارت بازرگانی است. قوانین گمرکی کشور، کلیه ی افراد حقوقی و حقیقی را در صورتی مجاز به واردات و صادرات میداند که کارت بازرگانی داشته باشند و در موعد مقرر آن را تمدید کنند.
به این نکته توجه داشته باشید که، اگر هنگام تمدید کارت بازرگانی مسئول مربوطه این ماده را اجرایی نکند، برای پرداخت مالیاتهای پرداخت شده باید با فرد خاطی شریک شود. به عبارت دیگر عدم اجرای صحیح قانون میتواند برای مامور خاطی هم مجازات به همراه داشته باشد.
تفسیر تبصرههای ماده ۱۸۶ قانون مالیات های مستقیم
بر اساس این بند، تمام افراد حقیقی و حقوقی در صورت قصد دریافت تسهیلات از بانکها و موسسات مالی، باید گواهی تایید پرداخت مالیاتها و یا گواهی «ترتیب مالیات پرداختی قطعی شده» را دریافت کنند.
همچنین علاوه بر یکی از این دو گواهی، اداره امور مالیاتی باید گواهی کند که یک نسخه از صورتهای مالی ارائه شده به بانکها را دریافت کرده است. ضابطههای مربوط به اجرای صحیح این دستورالعملها را بانک مرکزی با همکاری اداره امور مالیاتی ابلاغ میکند و همهی تجار باید نسبت به اجرای آن تمکین کنند.
تبصره ۲ ماده ۱۸۶ قانون مالیات های مستقیم
این تبصره مربوط به حدود خاصی از اختیارات به سازمان امور مالیاتی است. و بر این اساس آن سازمان مربوطه میتواند یک در هزار درآمد مشمول مالیات تجار را دریافت کند و در حساب مخصوصی مربوط به خزانه نگه داری کند.
این بودجه به این منظور است که تشکلهای صنفی و مجامع حرفهای نیز از مالیاتهای دریافتی سهمی داشته باشند. جالب است بدانید این مبلغ مشمول مالیات نمیشود و مقررات مختلف در قبال آن اجرا نخواهد شد.
تبصره ۳ ماده ۱۸۶ قانون مالیات های مستقیم
این تبصره به این صورت می باشد که، سازمان امور مالیاتی را موظف کرده است تا اسامی مدیران موسساتی را که بدهی مالیاتی دارند، منتشر و اعلام کند. این تبصره شامل بدهکاران انواع مالیات (مستقیم و ارزش افزوده) میشود و نوع مالیات پرداختی اثری در اجرای این تبصره ندارد.
این سازمان بر اساس این تبصره موظف می باشد که اسامی افرادی که اسناد و صورت حسابهایی را بر اساس معاملات غیر واقعی و صوری جعل کردهاند، به ادارهی ثبت شرکتها اعلام کند و ادارهی ثبت شرکتها هم موظف به کنترل ثبت عضویت این افراد در هیات مدیرهی شرکتها می باشد.
بر این اساس افراد بدهکار و خاطی فقط در صورتی میتوانند به عضویت هیات مدیره درآیند که وضعیت خود را مشخص کرده و از سازمان امور مالیاتی کشور مفاصا حساب مالیاتی اخذ کنند.
البته توجه داشته باشید که، ادارهی ثبت شرکتها موظف شده است تا بر اساس آن از ثبت شرکت به نام افراد خاطی جلوگیری کند و عضویت آنها در هیات مدیرهی شرکتها را سه سال تعلیق کند.
تبصره ۴ ماده ۱۸۶ قانون مالیات های مستقیم
بر اساس تبصره ۴ این قانون، سازمان امور مالیاتی موظف است اسامی اشخاص حقوقی را که در پنج سال گذشته فاقد فعالیت بودهاند، به اطلاع سازمان ثبت اسناد و املاک کشور برسانند. سازمان ثبت اسناد و املاک کشور هم، موظف است هر گونه فعالیت این افراد را فقط در شرایطی مجاز کند که مفاصا حساب آنها با سازمان امور مالیاتی اخذ شود.
ضوابط اجرایی ماده ۱۸۶ قانون مالیات ها
بند سوم ضوابط اجرایی این تبصره، به این صورت می باشد که ادارهی امور مالیاتی موظف شده است تا قبل از استعلام از بانکها و موسسات مالی، از ارائهی هر گونه خدمات به متقاضی جلوگیری کند.
گواهی ماده ۱۸۶ قانون مالیات های مستقیم
قانون مالیاتی کشور برای آنکه فرآیند صدور گواهی سریعتر اتفاق بیفتد، ادارات کل امور مالیاتی کشور و تمام دستگاههایی را که زیر نظر این سازمان فعالیت میکنند، موظف کرده است تا زیرساختهای استعلام آنلاین از طریق سامانههای الکترونیکی را فعال کند. بر همین اساس کسانی که پروندهی مالیاتی ندارند و میخواهند گواهی مربوطه را دریافت کنند، باید با مراجعه به سامانه سازمان مالیاتی، پروندهی مالیاتی تشکیل دهند.
افرادی که متقاضی کارت بازرگانی می باشند، ولی به معنای کامل آن بازرگان نیستند، باید اطلاعات مربوط به خود را در سامانه به روزرسانی کرده و عنوان شغلی خود را به بازرگان تغییر دهند.
توجه داشته باشید کف، قانون مالیاتهای مستقیم حتی برای عدم مراجعهی حضوری متقاضیان نیز شرایطی را در نظر گرفته است. بر همین اساس برای آنکه مودیان به منظور پرداخت حق تمبر، به صورت حضوری به ادارات مربوطه مراجعه نکنند، حسابهایی را برای انجام این کار تعریف کرده که در اختیار متقاضیان قرار میگیرند.
همچنین قانون مربوطه، ارائهی گواهی را به صورت دستی فقط در شرایطی مجاز میداند که شرایط خاصی به وجود آمده باشد. البته باید هنگام صدور گواهی دستی، دلایل کافی برای انجام این کار وجود داشته باشد و این موارد گزارش شوند.
با توجه به مطالب ذکر شده در این مقاله، تمام تجار و افرادی که به هر نوع در فرآیند واردات و صادرات نقش دارند، باید گواهینامهای را تهیه و مشخص شود مالیاتهایشان را به صورت منظم پرداخت کردهاند. این ماده، چهار تبصره دارد و رعایت آنها در جریان صدور گواهی مالیاتی الزامی است.