اجاره ی مستتغلات به این صورت است که، بسیاری از صاحب خانه ها از محل اجاره ای که به صورت ماهانه از مستاجران خود دریافت می کنند، درآمد دارند و با توجه به همین درامد است که، دولت اجاره ماهانه را نیز نوعی درآمد شناخته و مالیاتی را بر آن قرار داده است. شناخته می شود و بر اساس قانون مالیات های مستقیم، اگر شما ملکی مسکونی، اداری یا تجاری دارید و آن را اجاره داده اید، موظف هستید بر اساس نوع ملک و میزان اجاره ای که ماهانه دریافت می کنید، مالیات پرداخت کنید و پرداخت این مالیات هم بر عهده ی صاحب ملک است.
این مالیات اجاره به 75 درصد از اجاره ی دریافتی تعلق می گیرد و برای محاسبه ی مالیات بر اجاره، باید میزان اجاره ماهانه را در عدد 12 ضرب کرده و سپس آن را در عدد 0.75 نیز ضرب کنید. باقیمانده، میزان درآمد مشمول مالیات شما از محل اجاره ملک است. بر اساس ماده 131 قانون، مالیات اجاره به صورت درصدی از این عدد کسر خواهد شد. این درصد کسر مالیات هر ساله توسط دولت تعیین می شود.
در قانون ما، نرخ مالیات اجاره برای اشخاص حقوقی ثابت و برابر با 25 درصد است. این نرخ برای اشخاص حقیقی نیز به با توجه به میزان درآمد سالانه از محل اجاره، به صورت پلکانی محاسبه می شود.
محاسبه مالیات بر اجاره مستغلات
جزئیات محاسبه مالیات بر درآمد اجاره برای اشخاص حقیقی به شرح زیر است:
- درآمد سالانه مشمول مالیات از محل اجاره ملک تا سقف 50 میلیون تومان، 15 درصد
- درآمد سالانه مشمول مالیات از محل اجاره ملک بین 50 تا 100 میلیون تومان، 20 درصد
- درآمد سالانه مشمول مالیات از محل اجاره ملک بیش از 100 میلیون تومان، 25 درصد
چگونگی پرداخت مالیات اجاره
پرداخت مالیات بر اجاره به عهده صاحب ملک می باشد و این صاحبان ملک باید تا پایان تیرماه هر سال اظهارنامه مالیاتی خود را به همراه سایر مدارک و مستندات مورد نیاز، به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه دهند.
این مدارک جانبی هم شامل کپی از قرارداد اجاره ملک و مستنداتی دال بر مالک بودن فرد می باشد. در صورتی که ملکی قرارداد اجاره نداشته باشد و یا مالک آن را ارائه نکند، سازمان مالیات با توجه به نرخ قانونی اجاره بها برای ملکی با مشخصات ذکر شده، عمل خواهد کرد.
پس از ارائه ی مدارک لازم، سازمان امور مالیاتی صحت آن ها را بررسی و مالیات اجاره سالانه مالک را مشخص می کند. در صورت عدم رضایت از میزان مالیات مشخص شده، مالکین می توانند پس از ابلاغ سازمان امور مالیاتی کشور در یک بازه یک ماهه، اعتراض خود را مطرح کنند. رئیس اداره مالیات و هیات حل اختلاف مالیاتی دو مرجعی هستند که به این اعتراض ها رسیدگی می کنند.
در صورتی که اجاره ملک توسط اشخاص حقوقی (مانند اجاره ملک تجاری یا اداری)، باشد، شرایط کمی متفاوت است و در چنین شرایطی، مستاجر که شخصی حقوقی است می تواند به صورت مستقیم مالیات اجاره را از اجاره ماهانه کم کرده و آن را به اداره مالیات پرداخت کند. رسید پرداخت مالیات باید در اختیار صاحب ملک قرار بگیرد.
عدم پرداخت مالیات بر درآمد اجاره
عدم پرداخت هر شکلی از مالیات، جرم محسوب می شود و البته که عدم پرداخت مالیات اجاره هیچ پیامدی برای مستاجر ندارد، اما می تواند مالکان را به دردسر بیاندازد. در صورت عدم پرداخت مالیات مقرر شده، مشمول ده درصد جریمه از مالیات مشخص شده خواهید شد.
همچنین، در صورتی که با ارائه اطلاعات غلط در اظهارنامه مالیاتی خود، سعی در فریب دولت و کم کردن مالیات اجاره ملک کنید، جریمه سنگین تری در انتظارتان خواهد بود. در صورتی که کارشناسان اداره مالیات تخلف شما را کشف و ثبت کنند، مجبور خواهید بود یک برابر مالیات واقعی را به دولت پرداخت کنید.
محاسبه مالیات اجاره در صورت دریافت پول پیش
در صورتی که علاوه بر اجاره ماهانه شما مبلغی پیش پرداخت (پول پیش خانه) از مستاجر دریافت کرده باشید باید آن را نیز در محاسبه مالیات اجاره منظور کنید. برای محاسبه مالیات اجاره در چنین شرایطی شما باید 18 درصد از پول پیش را با مبلغ اجاره ماهانه جمع کرده و سپس عدد حاصل را در عدد 12 ضرب کنید. 75 درصد از این عدد مشمول مالیات بر اجاره خواهد شد.
معافیت از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره
قانون معافیت هایی را نیز برای پرداخت مالیات اجاره در نظر گرفته است. مهم ترین این معافیت ها به شرح زیر می باشد:
- خانه هایی که فرزندان، افراد تحت تکفل، همسر، مادر، پدر و اجداد فرد در آن ها سکونت دارند. البته توجه داشته باشید که، در صورتی که از اعضای خانواده خود که در این خانه ها سکونت دارند، اجاره دریافت می کنید اجازه استفاده از این معافیت را ندارید.
- سکونت مالک قبلی خانه ای که به تازگی خریداری کرده اید، تا مدت شش ماه. تصور کنید خانه ای را از فردی خریداری کرده اید و بنا به شرایط، تصمیم گرفته اید مالک قبلی برای مدتی در خانه شما سکونت داشته باشد. در این صورت، حتی با وجود دریافت اجاره، شما مشمول پرداخت مالیات اجاره نخواهید بود. البته مدت زمان این معافیت شش ماه است.
- در صورتی که اجاره تنها محل درآمد افراد باشد. اگر اجاره بهای ملک تنها منبع درآمد شما باشد، مشمول پرداخت مالیات نخواهید شد. در صورتی که در ماه اجاره بهای چند ملک را دریافت کنید و یا اجاره دریافتی خارج از عرف و زیاد باشد، مشمول این معافیت نخواهید بود.
- خانه هایی که در اجاره نهاد های دولتی و آموزشی هستند، مشمول قانون مالیات اجاره نیستند. یعنی اگر شما خانه خود را به یکی از نهاد های دولتی اجاره دهید، مشمول پرداخت مالیات از محل اجاره دریافتی نیستید.
- مجتمع ها و ساختمان های مسکونی که بیش از سه واحد استیجاری در آن ها وجود داشته باشد، از پرداخت مالیات اجاره معاف هستند. البته شرط این معافیت، رعایت الگوهای مصرف اعلام شده از سوی سازمان مسکن و شهرسازی منطقه می باشد.
با این نکته توجه داشته باشید که، معافیت های مالیات بر اجاره به صورت سالانه تغییر می کنند و دولت هر سال و با توجه به شرایط کلی کشور، مشکلات در بخش های مختلف صنعت، شرایط اقتصادی خانوارها، خط فقر و همچنین برنامه های بلند مدت و کوتاه مدت خود، نرخ مالیات و معافیت های مالیاتی را در حوزه های مختلف تغییر می دهد و مالیات اجاره نیز از این فرایند مستثنی نیست.
با توجه به مطالب ذکر شده در این مقاله، مالیات اجاره در گروه مالیات های مستقیم دسته بندی می شود و پرداخت آن، بر عهده صاحب خانه است. نرخ این مالیات برای اشخاص حقوقی 25 درصد است. مالیات اجاره اشخاص حقیقی نیز با توجه به میزان درآمد سالانه آنها از محل اجاره، به صورت پلکانی مشخص می شود. مالیات اجاره معافیت هایی نیز دارد.