فرض تفکیک شخصیت، به این صورت است که برای هر موسسه، شخصیتی مستقل از مالک و یا مالکان آن و مستقل از دیگر موسسات موجود وجود داشته باشد و فعالیت های مالی با توجه به اعتبار شخصیت حسابداری، تجزیه، تحلیل و ثبت می شود. صورت های مالی هم برای انعکاس شرایط مالی و نتیجه ی عملیات مورد نظر تهیه و ارائه می شود.
با استفاده از یک مثال، این موضوع را کامل بیان می کنیم، فردی دارای یک فروشگاه مواد غذایی و یک تعمیرگاه است و هر کدام به صورت مستقل یک واحد تجاری دارند و این واحدهای تجاری باید دارای شخصیت مستقل حسابداری باشند و رویدادهای مالی هر کدام در بخش حسابداری مربوط به خود ثبت شود. حالا اگر این فرد دارای اموال دیگری مانند خانه و یا ماشین هم باشد، جزء هیچ کدام از دفاتر حسابداری شخصیت های ذکر شده ثبت نمی شود.
بر اساس حسابداری فرض تفکیک شخصیت، هر موسسه ای باید شخصیت مستقل از مالک خود را داشته باشد و از دیگر موسسات جامعه هم مستقل در نظر گرفته شود و فعالیت مالی در هر موسسه هم از نگاه شخصیت حسابداری تجزیه، تحلیل، ثبت و گزارش می شود.
خدمات حسابداری
مفروضات حسابداری، به صورت مبانی نظری استانداردهای حسابداری ایران هستند و با توجه به شرایط اقتصادی و مناسبات حقوقی کشور به عنوان مفروضات حسابدرای در نظر گرفته می شود. در ذیل این فرضیات حسابداری را به صورت مجزا توضیح می دهیم:
فرض تفکیک شخصیت
این فرض جزء اساسی ترین مفروضات حسابداری است و بر اساس آن هر واحد اقتصادی به عنوان یک واحد مستقل از مالک و یا مالکان خود محسوب می شود و از دیگر واحدهای اقتصادی هم مستقل است.
با توجه به این فرض تفکیک شخصیت، هر موسسه یک شخصیت حقوقی مستقل می باشد و می تواند دارایی، بدهی، هزینه تعهد و درآمد به دست آورد.
خدمات حسابداری برای مشاغل آزاد
فرض تداوم فعالیت
بر اساس این فرض، واحد اقتصادی مربوطه، برای مدت زمانی طولانی و قابل پیش بینی به فعالیت خود ادامه می دهد و دارایی ها و بدهی ها، جاری و بلند مدت می شود.
در این فرضیه، عملیات اندازه گیری مانند ثبت دارایی ها به ارزش تمام شده به جای ارزش جاری ثبت می شود و تداوم فعالیت به دنبال فرض تفکیک شخصیت بیان می شود.
فرض دوره مالی
در زمان تصفیه و آخر عملیات، نتیجه عملیات های تجاری مشخص می شود و بستانکاران، اعتباردهندگان و افراد ذی نفع باید از این نتیجه با خبر باشند. به همین دلیل است که دوره واحد تجاری به دوره های زمانی مساوی تقسیم می شود و به هر دوره، دوره حسابداری می گویند.
این دوره مالی ممکن است سه ماهه، شش ماهه و یا یک ساله باشد و اگر این دوره به صورت 12 ماه باشد به آن سال مالی می گویند.
فرض و یا مبنای تعهدی
این فرض جزء زیربنائی ترین و مهم ترین فرض های حسابداری محسوب می شود و توسعه حسابداری هم به این فرض بستگی دارد. بر همین اساس درآمد ها در صورت تحقق و هزینه های در صورت تحمیل، شناسایی و ثبت می شود و در آن به زمان دریافت و یا پرداخت وجه هم توجهی نمی شود.
فرض واحد اندازه گیری
برای اندازه گیری به یک مقیاس اندازه گیری نیاز داریم و در حسابداری، واحد اندازه گیری پول است و وقایع اندازه گیری با این واحد، در واحد اقتصادی جنبه ی مالی پیدا می کنند و مسائل دیگر مانند روحیه ی کارکنان، کارایی مدیریت، رقابت های بازار و … در صورت های مالی در نظر گرفته نمی شود.
فرض تفکیک شخصیت و آشنایی با انواع آن
واحدهای اقتصادی از از نظر تعداد مالک
با توجه به اینکه، در شرکت‌های تضامنی و مؤسسات انفرادی با اینکه شخصیت شرکت یا مؤسسه، مستقل از شخصیت مالک یا مالکان آن می‌باشد، ولی از نظر قانونی این تفکیک وجود ندارد و بستانکاران این نوع مؤسسات، طلب خود می توانند را از دارایی های مؤسسه و یا اموال شخصی صاحبان سرمایه داشته باشند و آن را وصول کنند.
فرض تفکیک شخصیت، مشخص می کند که، فعالیت‌های واحد تجاری باید جدا و متمایز از فعالیت‌های مالک یا مالکین آن و سایر واحدهای اقتصادی باشد. در ذیل واحدهای اقتصادی مختلف را بیان می کنیم:
واحد انفرادی:
مالکیت واحد انفرادی، متعلق یک نفر که معمولا مدیر کسب و کار است، می باشد و مشاغل کوچک خدماتی مانند: فروشگاه لوله‌کشی، سالن‌های زیبایی و تعمیرگاه‌های خودرو، مزارع و فروشگاه‌های خرده فروشی کوچک، فروشگاه‌های عتیقه فروشی، فروشگاه‌های لباس، فروشگاه‌های کتاب و … جزء این واحد انفذادی محسوب می شوند و معمولا برای شروع کسب و کار به مقدار کمی سرمایه، نیاز دارند.
در این واحدها، تمام مسئولیت به عهده یک نفر که همان مالک است، می باشد و مسئول تمام بدهی‌های کسب و کار است.
واحدهای غیر انفرادی:
مالکیت این واحدها، متعلق به دو یا چند نفر است و تمامی شرکت‌ها مانند: شرکت ذوب آهن، شرکت ایران خودرو و … جزء واحدهای غیر انفرادی محسوب می شوند.
واحدهای اقتصادی از از نظر تعداد مالک و فردی و غیر فردی
با توجه به مطالب ذکر شده در این مقاله، فرض تفکیک شخصیت یکی از اساسی‌ترین مفروضات حسابداری است و این فرض به هر واحد اقتصادی به عنوان یک واحد مستقل از مالک یا مالکان آن و نیز جدا از موسسات دیگر نگاه می‌کند.
با توجه به این فرض، هر مؤسسه یک شخصیت حقوقی مستقل در نظر گرفته می شود و می‌تواند دارایی، بدهی و هزینه تعهد و درآمد نیز تحصیل کند و بر مبنای آن، مطالبات و دیون شخصی صاحبان واحد تجاری به اشخاص ثالث، جزء منابع تعهدات واحد تجاری محسوب نمی شود.
