در ایران، از کارمندان ادارات گرفته تا صاحبان کوچک ترین بنگاه‌های اقتصادی، مدیران، مالکین شرکت‌ها و کارخانه‌ها همگی به نوعی موظف به پرداخت مالیات هستند و دولت هم به وسیله ی این مالیات، کشور را رونق می دهد و آباد می کند.
اگر دارای کسب و کار کوچکی می باشید، باز هم باید نسبت به قوانین مالیاتی اطلاعاتی داشته باشید و در برخی از موارد، عملکرد مدیر یک شرکت بدون توجه به بایدها و نبایدهای مالیاتی جرم محسوب می شود و صاحبان کسب و کار هم به عنوان متخلف تحت پیگرد قانونی قرار می گیرند.
بر اساس قانون مالیات، دولت این مالیات را از دو راه مستقیم و غیر مستقیم دریافت می کند و مالیات مستقیم مانند مالیات بر دارایی و درآمد و مالیات غیر مستقیم مانند مالیات بر مصرف، فروش و واردات می باشد.
اما موضوعی مورد بحث در این مقاله، برگ قطعی مالیات می باشد و این برگه جزء زیر مجموعه ی مالیات های مستقیم است.
مالیات مستقیم به این صورت است که برای کارمندان، با توجه به حقوق دریافتی که دارند، مبلغی از آن را با عنوان مالیات بر حقوق کم می کنند و صاحبین مشاغل آزاد هم با توجه به درآمد و سودی که دارند موظف به پرداخت مالیات می باشند و برگ قطعی مالیات هم در واقع همان مبلغی است که به صورت نهایی است و مودی موظف به پرداخت آن می باشد.
برگ قطعی مالیات
مالیاتی که برای یک واحد اقتصادی در نظر گرفته و اعلام می شود، در مرحله اول غیر قطعی و بدوی است و مودی مالیاتی این حق را دارد که از جزئیات آن آگاهی داشته باشد و در مورد محاسبه ی مالیات تعلق گرفته، اسامی، مشخصات و منصب افرادی که مالیات مودی را بررسی کرده اند اطلاعاتی داشته باشد.
مودی مالیاتی موظف به تنظیم و ارسال اظهارنامه ی مالیاتی می باشد و بر مبنای همین اظهارنامه، مالیات مودی تعیین می شود و البته که مودی مالیاتی باید این اظهارنامه را با توجه به دفاتر و اسناد حسابداری خود به صورت صحیح تنظیم کند.
سپس به وسیله ی سازمان امور مالیاتی، مالیات مشخص شده در قالب برگ تشخیص مالیات به مودی ارائه می شود.
بعد از ارائه ی برگ تشخیص مالیات به مودی مربوطه، وی موظف به پرداخت آن می باشد و در صورت داشتن اعتراض نسبت به عدد ارسالی، مدت 30 روز زمان برای اعتراض نسبت به این عدد وضع شده را دارد. در این مدت زمان در نظر گرفته شده، این میزان مالیات، به صورت قطعی نمی باشد و در صورت اعتراض مودی، قابل بررسی است.
بعد از اعتراض و رسیدگی به این برگه در هیات حل اختلاف مالیات بدوی و سایر مراجع و پذیرش رای صادره از سوی مودی، دیگر قطعی می باشد و با ابلاغ برگ تشخیص مالیات رقم مالیات قطعی برای مودی صادر می شود.
در صورتی که مودی مالیات در نظر گرفته شده را پرداخت کند، می تواند از 40 درصد معافیت جرایم استفاده کند و در صورت سرپیچی و عدم پرداخت مالیات مشخص شده، جرایم سنگینی مانند بلوکه شدن حساب ها و ممنوع الخروج شدن به دنبال خواهد داشت.
برگ تشخیص مالیات
برگ تشخیص مالیات
سه شرط تبدیل برگ تشخیص مالیات به برگ قطعی مالیات:
بر اساس ماده 239 قانون مالیات مستقیم، تحت شرایط ذکر شده در ذیل برگ تشخیص مالیات به برگ قطعی تبدیل می شود:
- با اعلام کتبی مودی ظرف سی روز پس از تاریخ ابلاغ، مبنی بر قبول مالیات برگ تشخیص
- پرداخت مالیات بر اساس برگ تشخیص
- عدم اعتراض کتبی مودی به برگ تشخیص مالیات
- عدم مراجعه مودی به سازمان امور مالیاتی
تفاوت برگ تشخیص و برگ قطعی مالیات
- بر اساس قوانین سازمان امور مالیاتی، برگ تشخیص مالیات زمانی برای مودی صادر می شود که دارای توانایی پرداخت مالیات باشد.
- اگر چنانچه مودی تا مدت سی روز مشخص شده، پس از ابلاغ برگ تشخیص مالیات اقدام به پرداخت آن کند، از 80 درصد بخشودگی جرایم برخوردار می شود.
- مودی مالیاتی، در صورت داشتن اعتراض، مدت زمان 30 روز مهلت برای اعلام اعتراض دارد.
- در صورتی که مودی اقدامات لازم برای پرداخت مالیات تعلق گرفته در برگ قطعی را نداشته باشد، دایره ی وصول مالیات می تواند از ابزارهای قانونی برای وصول این مالیات استفاده کند و در صورت پرداخت به موقع، مودی می تواند از 40 درصد تخفیف بخشودگی استفاده کند.
انواع برگ مالیات قطعی
برگ قطعی مالیات، دارای انواع مختلف می باشد و در ذیل به شرح و توصیح هر کدام از آن ها می پردازیم:
- برگ مالیات قطعی عملکرد
- برگ قطعی مالیات بر ارزش افزوده
- برگ قطعی مالیات حقوق
- برگ قطعی مالیات تکلیفی
- برگ قطعی مالیات سه در هزار
انواع برگ مالیات قطعی
برگ مالیات قطعی عملکرد:
در صورت قبول و تمکین مالیات ثبت شده در برگ تشخیص، عدم اعتراض مودی در مدت زمان 30 روز در نظر گرفته شده، پرداخت آن توسط مودی، این برگ تشخیص به برگ قطعی می شود.
به این نکته توجه داشته باشید که، اگر چنانچه اشخاص حقیقی و حقوقی مکلف به پرداخت مالیات قطعی عملکرد، در سه سال متوالی ترازنامه، حساب سود و زیان، دفاتر و مدارک مربوطه را همراه با اظهارنامه مالیاتی تحویل سازمان امور مالیاتی بدهند و بدون مراجعه به هیات حل اختلاف مالیات خود را پرداخت کنند، می توانند 5 درصد از اصل مالیات سه سال مذکور خود را به عنوان جایزه ی خوش حسابی از محل وصولی های سال جاری یا در حساب سنوات سال بعد، داشته باشند و برایشان در نظر گرفته می شود.
برگ قطعی مالیات بر ارزش افزوده:
مودیان بعد از دریافت برگ تشخیص مالیات ارزش افزوده، تا مدت زمان 30 روز برای اعتراض زمان دارند و در صورت پذیرش، موظف به پرداخت آن می باشند.
اگر چنانچه، مودی بدون داشتن هر نوع اعتراضی این مالیات مشخص شده را پرداخت کند، برگ تشخیص مالیات بر ارزش افزوده، به برگ قطعی مالیات ارزش افزوده تبدیل می شود.
در صورت داشتن اعتراض هم، تا مدت زمان 30 روز پس از ابلاغ برگ تشخیص، می تواند اعتراض کتبی خود را به اداره ی امور مالیاتی اعلام کند و در جلسات مشخص شده از سوی هیات حل اختلاف بدوی مالیاتی شرکت کند و بعد از گذش 20 روز، رای هیات اختلاف صادر می شود و در صورت عدم اعتراض دوباره، پرونده قطعی می شود و باید برای صدور برگ قطعی مالیات بر ارزش افزوده به واحد مالیاتی مربوطه مراجعه کند و موظف به پرداخت آن می باشد.
برگ قطعی مالیات حقوق:
درآمد اشخاص حقیقی که به صورت نقدی و یا غیر نقدی دریافت می کنند و این درآمد برای بیمه ی تامین اجتماعی لحاظ شده باشد، مشمول مالیات بر حقوق می شود و این مالیات حقوق در هر سال نسبت به سال قبل، متفاوت می باشد و بر اساس بخشنامه هایی به کارفرمایان و بنگاه های اقتصادی اعلام می شود و شناسایی و پرداخت این نوع مالیات بر عهده کارفرمایان می باشد و موظف به پرداخت آن در برگ قطعی مالیات حقوق هستند.
البته کارفرمایان، این مالیات را از حقوق و مزایای کارکنان خود به صورت علی الحساب و ماهانه کسر می کنند و به حساب وزارت اقتصاد و دارایی واریز می کنند.
برگ قطعی مالیات حقوق
برگ قطعی مالیات تکلیفی:
مالیات بر درآمد افراد جامعه، همان مالیات تکلیفی می باشد و وظیفه ی محاسبه و پرداخت آن هم بر عهده ی پرداخت کنندگان وجوه و یا همان کارفرمایان است و باید از حقوق کارگران کم کنند و به اداره ی مالیات تحویل دهند.
برگ قطعی این مالیات تکلیفی، همان برگه ای که توسط مودی تایید شده می باشد و مودی را موظف به پرداخت انواع مختلف مالیات قطعی می کند.
مدیرانی هم که مسئول پرداخت انواع مالیات در برگ مالیات قطعی تکلیفی هستند، می دانند که در صورت عدم پرداخت و تخلف در آن، علاوه بر مسئولیت تضامنی که مودی در پرداخت مالیات دارد، مشمول جریمه 20 درصد مالیات پرداخت نشده نیز می شوند.
به این نکته هم توجه داشته باشید که، اگر چنانچه مدیر شرکت غیر دولتی از پرداخت مالیات تکلیفی ثبت شده در برگ قطعی مالیات تکلیفی سرپیچی کند، علاوه بر مسئولیت تضامنی نسبت به پرداخت مالیات و جرایم تعلق گرفته به آن، محکوم به حبس تادیبی از سه ماه تا دو سال می شود.
برگ قطعی مالیات سه در هزار:
اتاق بازرگانی، مشمول سه در هزارم درآمد مالیات درج شده در برگ تشخیص مالیات یا در برگ قطعی مالیات، برای تمدید کارت بازرگانی می شود باید توسط مودی محاسبه و پرداخت شود.
مودی مالیاتی، در صورت عدم فعالیت تجاری و تائید حوزه ی مالیاتی مربوطه مشمول معافیت از پرداخت این مالیات می شود.
توجه داشته باشید که، محاسبه ی مبلغ سه در هزار، جزو هزینه های قابل قبول مالیاتی نمی باشد و در زمان ارائه ی اظهارنامه مالیاتی با عنوان ماخذ درآمد مشمول مالیات محاسبه می شود و پس از محاسبه ممکن است که این مبلغ که تابع درآمد مشمول مالیات است کمتر یا بیشتر شود.
به طور کلی، قطعی شدن این برگه ی مالیاتی، بررسی و تشخیص مالیات از سوی سازمان نمی باشد، بلکه اقدامات مودیان و تصمیم نهایی آن ها باعث برگ قطعی مالیات می شود.
با توجه به مطالب ذکر شده در این مقاله، برگ قطعی مالیاتی که بر اساس بررسی اظهارنامه‌های مالیاتی، سایر اسناد و مدارک مالی و مالیاتی مودی صادر می‌شود، یکی از سرنوشت سازترین اوراق مالیاتی برای هر مودی می باشد و نقش اساسی در موفقیت و یا شکست یک کسب و کار ایفا می کند.
